Σελίδες

Ολοένα και περισσότεροι αναρωτιούνται: «Πράσινη φούσκα» τα αιολικά πάρκα;

 



ΑΘΗΝΑ (Γραφείο «Ε», της Άννας Σταυράκη)

«Τα αιολικά πάρκα δεν είναι ούτε λύση για την ανεύρεση φτηνής και σίγουρης ηλεκτρικής ενέργειας ούτε και κατάλληλο πεδίο για επενδύσεις, παρόλο που μέχρι τώρα η βαριά αυτή βιομηχανία τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό έχει προσελκύσει πολλούς αριβίστες επενδυτές. Δυστυχώς για τη χώρα μας τα αιολικά πάρκα διαβρώνουν το τοπίο, ασχημίζουν αυτό που λέγεται Ελλάδα και κυρίως είναι πανάκριβη επένδυση αφού η κάθε ανεμογεννήτρια κοστίζει ένα εκατομμύριο ευρώ, έχει ύψος 130 μέτρα και άνοιγμα πτερυγίων 100 μέτρα. Οι περιοχές που ενδείκνυνται για την εγκατάστασή τους είναι τα ψηλά βουνά κυρίως των νησιών γιατί εκεί φυσάει αρκετά, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να μεταφερθούν 850 τόνοι μπετόν για την εγκατάσταση».

Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που παρέθεσε στο ακροατήριό του ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος κ. Μιχαήλ Δεκλερής γνωστός πολέμιος μεγάλων έργων που αντιστρατεύονται τη φύση και κυρίως του έργου του Υμηττού για το οποίο είχε έρθει και σε ρήξη με προηγούμενους υπουργούς Περιβάλλοντος. Παρεμβάσεις στην ημερίδα έκαναν ο κ. Ιωάννης Καπελούζος μέλος του ΔΣ του Επιμελητηρίου και τ. πρόεδρος του ΣτΕ δικηγόρος με ειδίκευση στην προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και του τοπίου, και ο κ. Αλέξανδρος Μαβής εκπρόσωπος του Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου.

Τα λεγόμενα «αιολικά πάρκα» προσπαθούν να περάσουν τις πύλες του περιβάλλοντος της Ελλάδος εδώ και 10 χρόνια. Στην αρχή με αποκλειστικά κριτήρια την εκμετάλλευση του μεγίστου αιολικού δυναμικού και την επιχειρηματική εκτίμηση της ευκαιρίας. Η απόπειρα αυτή απέτυχε χάρις στις ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ (ΣτΕ 1324/2001 κ.ά.), αλλά και στην αντίσταση της Νομαρχίας Ευβοίας με την επιστημονική στήριξη του Επιμελητηρίου. Τόσο το Επιμελητήριο όσο και το ΣτΕ υπέδειξαν την ανάγκη ειδικής χωροταξίας, αλλά πάντοτε μακριά των βουνών, δασών και άλλων ευαίσθητων οικοσυστημάτων. Την απαγόρευση αυτή επεχείρησαν να εξουδετερώσουν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές με σύμμαχο τη Δημόσια Διοίκηση που έφθασε μέχρι του σημείου να εξισώνει τις ανεμογεννήτριες με τα έργα εθνικής άμυνας. Ήταν μάταιο όμως γιατί το ΣτΕ δεν δέχθηκε αυτή την υπερβολή!

Ακολούθησε διάστημα αμηχανίας και απογοήτευσης για τους εγχώριους επενδυτές. Αλλ’ η αγορά εργαζόταν ακατάπαυστα υπέρ αυτών και ανανέωσε την επιδρομή των αιολικών πάρκων με πρωτοφανούς κλίμακας προπαγάνδα. Ανακάλυψε ως την «Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση» την «πράσινη ενέργεια» που θα φέρει την «πράσινη ανάπτυξη» και την έβαλε στην θέση της Αρχής της Βιωσίμου Αναπτύξεως, ή μάλλον πιο πάνω. Οι διορατικοί ομιλούν ήδη για colpo grosso και πράσινη φούσκα. Αλλά το ορατό ήδη πρακτικό αποτέλεσμα είναι ότι τίποτε και κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει την εγκατάσταση αιολικών πάρκων οπουδήποτε. Ένα τέτοιο είδος «πασπαρτού» προτείνεται ήδη και στο άρθρ. 1 παρ. 3 του Νομοσχεδίου «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής». Η ερμηνευτική εγκύκλιος λέει ωμά τα πράγματα, ότι δηλ. «βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η παροχή της δυνατότητας άμεσης και αποτελεσματικής εφαρμογής του, έτσι ώστε να συμβάλει ουσιαστικά στην απεμπλοκή μεγάλου αριθμού εν εξελίξει έργων ΑΠΕ, που βρίσκονται σήμερα σε αδειοδοτική τελμάτωση ... στη βάση της αρχής ότι οι ΑΠΕ, ως περιβαλλοντικά φιλικές μορφές ενέργειας, επιτρέπεται να χωροθετούνται κατ’ αρχήν παντού...». Και αυτή είναι η αλήθεια για τα αιολικά πάρκα σήμερα.

Καμία δύναμη και καμία εξουσία τόνισε ο κ. Δεκλερής δεν μπορεί να τεθεί υπεράνω της νομολογίας του ΣτΕ, όταν τούτο αποφαίνεται επί συνταγματικών ζητημάτων. Άλλωστε το ΣτΕ έχει κρίνει οριστικώς και αμετακλήτως ότι τα αιολικά πάρκα είναι βιομηχανικές εγκαταστάσεις που δεν επιτρέπεται να εγκαθίστανται επί ή πλησίον ευαίσθητων οικοσυστημάτων, οίον βουνών, ακτών, νησιών κ.λπ. Σε Κράτος Δικαίου, τα δικαστήρια έχουν τον τελευταίο λόγο. Η Διοίκηση οφείλει να ξαναδιαβάσει τις αποφάσεις αυτές και να αποσύρει αμέσως τις αντισυνταγματικές διατάξεις του νομοσχεδίου, τις οποίες, άλλως, πρέπει να καταψηφίσει η Βουλή.

Οι επενδυτές και οι σύμμαχοί τους πρέπει να χωνέψουν ότι ούτε τις δασοσκεπείς κορυφές των βουνών μας ούτε τα νησιά και τους βράχους του Αιγαίου θα μολύνουν οι τερατώδεις ανεμογεννήτριές τους. Ο ελληνικός λαός δεν θα επιτρέψει τέτοιο οικολογικό έγκλημα. Διότι καμία αξία και κανένα συμφέρον δεν είναι ανώτερο από την κορυφαία έννομη αξία της ελληνικής φύσεως και των πολυτίμων και ευαίσθητων στοιχείων της (δασών, βουνών, θαλάσσης, νησιών) που συγκροτούν της εθνική ταυτότητα της πατρίδος μας χιλιάδες χρόνια τώρα συμπλήρωσε ο πρόεδρος του επιμελητηρίου.

* Ο κ. Ιωάννης Καπελούζος, μέλος του ΔΣ του Επιμελητηρίου, τόνισε ότι η ανάπτυξη των αιολικών σταθμών όπως σχεδιάζεται θα επιφέρει καίριο πλήγμα στο φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας. Ο προστατευτέος χαρακτήρας των ορεινών όγκων, των νησιών και των μνημείων κατοχυρώνεται στο σύνταγμα, που όμως το ν/σ προσπαθεί να αναιρέσει. Προσβολή του τοπίου σημαίνει προσβολή της εθνικής ταυτότητας γιατί χωρίς την ελληνική φύση δεν θα υπήρχε ελληνικός πολιτισμός.

Το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον συμπλέκονται κατά τρεις τρόπους:

* Πρώτον, στους τόπους που είναι συνδεδεμένοι με σημαντικά ιστορικά ή πολιτιστικά γεγονότα, όπως είναι ο Όλυμπος, το Πήλιο, ο Παρνασσός, ο Άθως.

* Δεύτερον, στη χωροταξία των Ελλήνων, η οποία ενσωμάτωνε το τοπίο σε ενιαία σύνθεση με τα κτίρια, οι γραμμές των οποίων είναι πλήρως εναρμονισμένες με τη γραμμή της φύσεως που τα περιβάλλει.

* Τρίτον, στην προστασία της φύσεως καθ΄ εαυτήν, ως ουσιώδους στοιχείου του συστήματος αξιών του Έλληνα.

* Τέλος ο δικηγόρος κ. Γιώργος Χριστοφορίδης αναφέρθηκε στις σοβαρές νομικές συνέπειες των διατάξεων του ν/σ που έρχεται σαν καταπέλτης να ακυρώσει κάθε δικαίωμα υπεράσπισης του φυσικού περιβάλλοντος. Η κήρυξη των ΑΠΕ ως εθνική προτεραιότητα θα έχει βαρύνουσα σημασία στην κρίση του δικαστή όταν δικάζει οποιαδήποτε προσφυγή. Η απλοποίηση της ΄Εγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων και ο διαχωρισμός της από την πράξη επέμβασης θα οδηγήσει μοιραία σε βιαστικές και σε λανθασμένες αποφάσεις χωροθέτησης. Αναιρούνται όλες οι ασφαλιστικές δικλείδες για εγκατάσταση σε προστατευόμενες περιοχές, εφόσον κάθε πρόταση εγκατάστασης μπορεί να γίνει δεκτή κατόπιν αιτιολογημένης μελέτης επιπτώσεων. Για πρώτη φορά ανοίγεται η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας για εγκατάσταση ΑΠΕ. Τέλος το Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ ανάγεται σε ύψιστο νόμο που υπερισχύει κάθε άλλου.



ΤΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ

Πρόσφατα εγκρίθηκε από την κυβερνητική επιτροπή το Χωροταξικό Σχέδιο για τις ΑΠΕ και αναμένεται η σχετική ΚΥΑ για να ισχύσει ως νόμος του κράτους. H προώθηση των ΑΠΕ αποτελεί σαφέστατα μια ελπιδοφόρα οικολογική πολιτική.

Όμως, ενώ κάθε περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένος πολίτης θα ανέμενε ότι η πολιτική για τις ΑΠΕ θα συμβάδιζε και θα συμπλήρωνε μια συνολικότερη πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το Χωροταξικό Σχέδιο για τις ΑΠΕ, έτσι όπως έχει συνταχθεί και εγκριθεί, δεν μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή καθαρότερης ενέργειας, ενώ συγχρόνως έρχεται σε αντιπαράθεση με την πολιτική προστασίας της Φύσης.


Το Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου, έχει δηλώσει την αντίθεσή του με το σχέδιο αυτό για τους εξής λόγους:



1. Υποβάθμιση του τοπίου – καταστρατήγηση της πολιτικής προστασίας της φύσης. Το Χωροταξικό των ΑΠΕ προωθεί εγκαταστάσεις Αιολικών Πάρκων μεγάλης κλίμακας, που συνεπάγονται εκτεταμένα έργα μεταφοράς της ενέργειας, όπως δίκτυα υψηλής και μεσαίας τάσης, πανάκριβα έργα διασύνδεσης των νησιών και εκτεταμένες χωματουργικές εργασίες για την διάνοιξη δρόμων πρόσβασης. Στους χώρους εγκατάστασης περιλαμβάνονται μικρά νησιά, βραχονησίδες, βουνά, δάση και δασικές εκτάσεις, που αποτελούν τα τελευταία και πλέον κρίσιμα καταφύγια άγριας ζωής της Ελλάδας. Ταυτόχρονα καμία μέριμνα δεν υπάρχει για τις περιοχές που βρίσκονται πάνω στους μεταναστευτικούς διαδρόμους των πτηνών. Χρησιμοποιώντας προσχηματικές διατάξεις «προστασίας» ήδη θεσμοθετημένων περιοχών προστασίας της φύσης, το Χωροταξικό των ΑΠΕ επιτρέπει:

- Να κοπούν δέντρα και χαμηλή βλάστηση που είναι οι κύριοι μηχανισμοί της φύσης για την απορρόφηση του CO2.

- Να διανοιχτούν δρόμοι και να περάσουν δίκτυα μεταφοράς ενέργειας σε βουνά και μικρά νησιά που θα μετατραπούν σε οχλούσες βιομηχανικές περιοχές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

- Να εγκατασταθούν αιολικά πάρκα ακόμη και σε περιοχές NATURA και σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας.

- Να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες σε κορυφογραμμές και κοντά σε αξιόλογες ακτές, και παραλίες που θα υποβαθμιστούν από τις επεμβάσεις που απαιτούνται για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών.



2. Τα αιολικά πάρκα δεν αποτελούν τη λύση για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Υποτίθεται ότι στόχος της προώθησης της εγκατάστασης Αιολικών Πάρκων θα επέτρεπε στη χώρα μας είναι να εκπληρώσει την επιταγή της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι οι ανεμογεννήτριες κατά τη λειτουργία τους δεν αποβάλουν διοξείδιο του άνθρακα όπως ο λιγνιτικός σταθμός της Μεγαλόπολης. Το κατά πόσο όμως μειώνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι αμφισβητούμενο. Οι ανεμογεννήτριες δεν υποκαθιστούν ούτε πρόκειται ποτέ να λειτουργήσουν ως αντικατάσταση των λιγνιτικών θερμοηλεκτρικών μονάδων, που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη χώρα μας. Λειτουργούν, στην καλύτερη περίπτωση, συμπληρωματικά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο άνεμος είναι μια ανεξέλεγκτη και χρονικά μεταβαλλόμενη σε όλες της τις παραμέτρους πηγή ενέργειας, που μπορεί να ακινητοποιήσει τις ανεμογεννήτριες ακόμα και για μέρες. Η πραγματική ετήσια απόδοσή τους κυμαίνεται περίπου στο 30% όταν έχουν εγκατασταθεί σε περιοχές με αξιόλογο αιολικό δυναμικό. Συνεπώς δεν μπορεί να διασφαλιστεί ο πλήρης εφοδιασμός καμίας χώρας με ηλεκτρική ενέργεια από ανεμογεννήτριες. ‘Έτσι οι συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να παραμείνουν σε λειτουργία. Συνοπτικά, έχει υπολογιστεί ότι η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο Εθνικό διασυνδεδεμένο δίκτυο της χώρας μας δεν μπορεί να ξεπεράσει στην καλύτερη περίπτωση το 5% του φορτίου.

Η αιολική ενέργεια προωθείται γιατί πρόκειται για τεχνολογία που είναι εμπορικά ώριμη για μεγάλης κλίμακας εκμετάλλευση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα αιολικά πάρκα είναι βιομηχανικές εγκαταστάσεις και προκαλούν ανάλογες οχλήσεις.

Το μέγεθος των ανεμογεννητριών αυξάνεται συνεχώς προκειμένου να αξιοποιηθεί όσο το δυνατόν καλύτερα η δύναμη του ανέμου. Η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών απαιτεί για αντίβαρο εκατοντάδες μ3 οπλισμένου σκυροδέματος, εκσκαφές μεγάλης έκτασης για τα θεμέλια τους, γύρω τους δημιουργούνται επίπεδα πλατώματα περίπου 700 μ2, απαιτούν κατά μέσο όρο περίπου 14 χλμ καλώδια για τη σύνδεση τους με τον υποσταθμό, είτε εναέρια, οπότε απαιτούνται εκατοντάδες στήλες για τη στήριξη τους, είτε υπόγεια, οπότε απαιτείται εκσκαφή χαρακωμάτων πολλών χιλιομέτρων. Αν προσθέσουμε την διάνοιξη εκατοντάδων χιλιομέτρων δρόμων πρόσβασης για βαριά οχήματα καθώς και την κατασκευή των υποσταθμών υψηλής τάσης για τη διοχέτευση της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο αντιλαμβανόμαστε την έκταση της καταστροφής που θα γίνει σε περιοχές όπου μέχρι σήμερα η παρέμβαση του ανθρώπου ήταν ήπια.



3. Απουσία συστημικής προσέγγισης του θέματος.

Το εγκεκριμένο Χωροταξικό για τις ΑΠΕ δεν εντάσσεται στην προοπτική μιας βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής και, κατά συνέπεια, στην προοπτική μιας βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας. Επιβάλλει μια μονοδιάστατη εφαρμογή των ΑΠΕ που βασίζεται κυρίως στην αιολική ενέργεια, ενώ ορίζει τη συνεισφορά των υπόλοιπων ΑΠΕ (π.χ. ηλιακή, γεωθερμία, βιομάζα, κυματική, κ.λπ.) σε δυσανάλογα μικρά επίπεδα. Συνδέει την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ αποκλειστικά με την ενίσχυση του κεντρικού συστήματος και δείχνει να μην ενδιαφέρεται για εναλλακτικές λύσεις όπως η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενθάρρυνση της χωρικής αποκέντρωσης των ΑΠΕ σε συμφωνία με τις ανάγκες κάθε τόπου. Η πολιτική σε αυτούς τους τομείς είναι ανύπαρκτη. Αντίθετα, με το προτεινόμενο χωροταξικό «σχεδιασμό», προωθείται το γνωστό συγκεντρωτικό μοντέλο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (και κατά συνέπεια εξουσίας).



ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η συνεισφορά των μεγάλων εγκαταστάσεων Αιολικών Πάρκων στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και στο ενεργειακό σύστημα, ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ επιτευχθεί ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΕΡΚΕΡΑΣΤΕΙ με εναλλακτικούς τρόπους, όπως η αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας με την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ μικρής κλίμακας, διεσπαρμένων στην περιφέρεια, ή ακόμη με την εγκατάσταση πλωτών θαλάσσιων αιολικών πάρκων, καθώς και με τη δημιουργία υβριδικών συστημάτων.


 
Κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας

Σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας τα εξής:

- Ο οικιακός τομέας ευθύνεται για το 36% της τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και για το 40% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ όμως δαπανώνται δισεκατομμύρια σε επιδοτήσεις, τα οικονομικά κίνητρα για τον οικιακό τομέα είναι ανύπαρκτα (π.χ. εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων, φωτοβολταϊκών, θερμομόνωση στα κτίρια, διπλά τζάμια, κλπ.)

- Εξοικονόμηση μπορεί κάλλιστα να επιτευχθεί στον οικοδομικό κλάδο, καθώς κάθε τόνος τσιμέντο συνεπάγεται ένα τόνο διοξειδίου του άνθρακα.

- Στον τομέα των μεταφορών, όπου μία στις δύο διαφημίσεις είναι για αυτοκίνητα, στόχος μας θα όφειλε να ήταν η ενίσχυση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς;

- Όσον αφορά στην αγροτική πολιτική, επιδοτούνται τα αιγοπρόβατα που συμβάλλουν άμεσα (αποψίλωση, μεθάνιο κατά το μυρηκασμό) και έμμεσα (πυρκαγιές).

- Μεγάλη θα ήταν η συνεισφορά της αλλαγής προτύπων κατανάλωσης: κατανάλωση τοπικών προϊόντων στην εποχή τους, ελαχιστοποίηση συσκευασιών, κ.λπ.

- Είναι αναγκαίος ο αυστηρός και οριστικός προσδιορισμός των χρήσεων γης, που να αποθαρρύνει τους εμπρησμούς και να προστατεύει τα δάση.

- Σημαντική συνεισφορά θα είχε η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, τα οποία είναι υπεύθυνα για το 40-45% των ρύπων.



Πηγή άρθρου

http://www.eleftheria.gr/viewarticle.asp?aid=16723&pid=6&CategoryID=

22/02/2010



Δεν υπάρχουν σχόλια: