Οι κίνδυνοι της Αιολικής Ενέργειας

"Όσο οι ανεμογεννήτριες πολλαπλασιάζονται σε όλο τον κόσμο, τόσο θα αυξάνεται και ο αριθμός των επικίνδυνων ατυχημάτων προκαλώντας ερωτηματικά σε θέματα γενικής ασφάλειας"

Άρθρο των Simone Kaiser και Μikael Fröhlingsdorf

   Κατάρρευση Α/Γ μετά από σφοδρό άνεμο

Ήρθε χωρίς προειδοποίηση. Με μια ξαφνική ριπή του ανέμου ξεκολλάται μία λεπίδα από την άκρη του στροφείου προκαλώντας δυνατή έκρηξη. Το βαρύ, 10 μέτρων (32 πόδια) θραύσμα νηματοποιημένο μέσω του αέρα, έπεσε και διασκορπίστηκε σε ακτίνα περίπου 200 μέτρων.

Η ανεμογεννήτρια, η οποία είχε 100 μέτρα (328 πόδια) ύψος, χωρίστηκε στις αρχές Νοεμβρίου 2006 στη περιοχή του Oldenburg της βόρειας Γερμανίας και οι συνέπειες της εκδήλωσης μόλις τώρα αρχίζουν να γίνονται ορατές. Με το ατύχημα, η τοπική αρχή ανησύχησε, και διέταξε αμέσως τον έλεγχο και των έξι άλλων ανεμογεννητριών του ίδιου μοντέλου.

Τα αποτελέσματα των ελέγχων, στα οποία τελικά κατέληξαν οι εξειδικευμένοι τεχνικοί ανησύχησαν τον γενικό διευθυντή κ. Frank Eger. Ο οποίος με τη σειρά του ειδοποίησε εγγράφως αμέσως την πολιτειακή κυβέρνηση της Κάτω Σαξονίας, ότι είχε κλείσει τέσσερις τουρμπίνες λόγω σοβαρών προβλημάτων ασφάλειας. Ήταν ήδη το δεύτερο επεισόδιο στην περιοχή του, έγραψε, προσθέτοντας ότι οι ανεμογεννήτριες αυτού του τύπου θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη τη χώρα. Η έκθεση των εμπειρογνωμόνων είχε αποκαλύψει τα ελαττώματα κατασκευής και τις παρατυπίες.

Οι δυσάρεστες εξελίξεις, οι Αναλύσεις και τα ατυχήματα

Μετά τα τελευταία χρόνια άνθησης του κλάδου, οι πάροχοι της αιολικής ενέργειας και των ειδικών εμπειρογνωμόνων που ασχολούνται τώρα αποφάνθηκαν ότι εγκαταστάσεις δεν μπορεί να είναι αξιόπιστες και σταθερές όπως ισχυρίζονταν οι παραγωγοί. Πράγματι, με χιλιάδες κακοτεχνίες, βλάβες και τα σοβαρά ατυχήματα που έχουν αναφερθεί τα τελευταία χρόνια, τα προβλήματα φαίνεται να αυξάνονται. Κιβώτια ταχυτήτων σπάνε, αδυναμία ελέγχου στο εσωτερικό τους εντοπίζεται, πανύψηλες κεραίες έχουν μικρή διάρκεια ζωής, συχνά πριν ακόμη ολοκληρώσουν και πέντε χρόνια τοποθέτησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κατάγματα στη μορφή (κατά μήκος) των στροφείων, ή ακόμη και κατά τη τοποθέτηση, μετά από περιορισμένη λειτουργία. Τα γνωστά βραχυκυκλώματα ή οι υπερθερμάνσεις ελίκων προκαλούν πυρκαγιές. Όλα αυτά παρά τις υποσχέσεις των κατασκευαστών ότι οι ανεμογεννήτριες θα διαρκέσουν τουλάχιστον για 20 χρόνια……..

Ιδιαίτερα τα κιβώτια ταχυτήτων έπρεπε να είχαν αντικατασταθεί "σε μεγάλους αριθμούς," αναφέρει η Γερμανική Ένωση Ασφάλισης και είναι αυτός ο κλάδος που τώρα διαμαρτύρεται. "Εκτός από τις γεννήτριες και τα κιβώτια ταχυτήτων, στα στροφεία οι λεπίδες, επίσης, παρουσιάζουν συχνά ελαττώματα, όπως αναφέρεται σε «έκθεση σχετικά με τις τεχνικές ελλείψεις των ανεμογεννητριών αξιώσεων». Οι ασφαλιστικές εταιρίες διαμαρτύρονται διαρκώς για τα προβλήματα που παρουσιάζονται, και πιο συγκεκριμένα από ακατάλληλη αποθήκευση, από επικίνδυνες ρωγμές και κατάγματα.

Οι αδύναμοι στρόβιλοι που προέρχονται από τις γραμμές συναρμολόγησης, σε κάποιους κατασκευαστές, απειλούν να ζημιώσουν μια βιομηχανία που εδώ και χρόνια έχει προβληθεί με επιτυχία. Όπως, η γερμανική Wind Energy Association (BWE) crowed που δημοσίευσε ότι η επιχείρηση είχε φτάσει και πάλι σε επίπεδα ρεκόρ. Η βιομηχανία αιολικής ενέργειας αυξήθηκε κατά ένα σταθερό 40 τοις εκατό το 2006, σύμφωνα με την BWE και προέβλεπε εργασία για 74.000 άτομα.

Η Γερμανία, εξάλλου, είναι ο παγκόσμιος ηγέτης όσον αφορά την αιολική ενέργεια: Περισσότεροι από 19.000 ανεμόμυλους τώρα στην ύπαιθρο-περισσότερο από ότι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η Πράσινη ενέργεια έχει μετατραπεί σε σημείο της υπερηφάνειας στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια, που ακόμη και η υπουργός Περιβάλλοντος κ. Sigmar Gabriel, είχε εκφράσει την επιθυμία να κατασκευάσει νέα τεράστια αιολικά πάρκα κατά μήκος της Βόρειας χώρας Θάλασσας και της Βαλτικής Θάλασσας.

Δεν υπάρχει χρόνος για δοκιμές

Οι γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις έχουν μετατρέψει την αιολική ενέργεια σε μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα σε λίγα χρόνια. Μία τεράστια επιτυχία της βιομηχανίας η οποία όμως οδηγεί σε τεχνολογικές αδυναμίες. «Πολλές εταιρείες έχουν πωλήσει έναν ατελείωτο αριθμό των μονάδων», καταγγέλλει ο μηχανικός Manfred Perkun, μέχρι πρόσφατα ρυθμιστής αξιώσεις για Ε + V Ασφαλίσεων. "Δεν αφήνουν σχεδόν καθόλου χρόνο για τη δοκιμή πρωτοτύπων."

Ο εμπειρογνώμονας Martin Stöckl στην αιολική ενέργεια, γνωρίζει τα προβλήματα πολύ καλά. Ο βαυαρικός άνεμος ταξιδεύει περίπου 80.000 χιλιόμετρα (49.710 μίλια) σε όλη τη Γερμανία κάθε χρόνο, αλλά είναι σπανίως σε θέση να βοηθήσει τους αγρότες. Δεν είναι μόνο οι καθυστερήσεις στις παραγγελίες στροφείων, λόγω της τεράστιας ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά σοβαρά προβλήματα εντοπίζονται στις παραγγελίες απλών ανταλλακτικών όπου καθυστερούν επίσης κάθε φορά.. "Έτσι συχνά πρέπει να περιμένουν 18 μήνες για ένα νέο στροφείο, το οποίο σημαίνει ότι η τουρμπίνα θα μένει στο βουνό ανενεργή για πολύ καιρό," λέει ο Stöckl.

"Πωλήσεις Αρχή, Υπηρεσία Flop" είναι ο τίτλος σε μια πρόσφατη ιστορία καλύπτει η οποία δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα βιομηχανία Erneuerbare Energien.



Οι κίνδυνοι της Wind Power

Οι εκθέσεις με τα καταστροφικά αποτελέσματα του ερωτηματολογίου πέρασε από τα μέλη του γερμανικού Wind Energy σύνδεσης, ζητώντας τους να κατατάξουν τους κατασκευαστές. Μόνο η Enercon, με έδρα τη Γερμανία, βρέθηκε στη κατάταξη των «καλών». Η εταιρεία παράγει ανεμογεννήτριες και όχι κιβώτια ταχυτήτων, εξαλείφοντας έναν από τους πιο αδύναμους κρίκους της αλυσίδας.

Ακόμη και μεταξύ των ασφαλιστών, που έτρεξαν στη νέα αγορά τη δεκαετία του 1990, η αιολική ενέργεια θεωρείται σήμερα επικίνδυνος ασφαλιστικός τομέας. Ο ασφαλιστικός γίγαντας Allianz αντιμετώπιζε περίπου χίλιες βλάβες αξιώσεων μόνο το 2006. Ο Jan Pohl, ο οποίος εργάζεται για την Allianz στο Μόναχο, αναφέρει ότι έχει υπολογιστεί ότι κατά μέσο όρο οι "φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να αναμένουν ζημίες εγκατάστασης κάθε τέσσερα χρόνια, μη συμπεριλαμβανομένων των δυσλειτουργιών και ανασφάλιστων κατανομών."

Πολλές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν πάρει τα μαθήματα τους και συμπεριλαμβάνουν τώρα στα νέα συμβόλαια , απαιτήσεις συντήρησης αντικατάστασης ευάλωτων στοιχείων, όπως π.χ. τα κιβώτια ταχυτήτων κάθε πέντε χρόνια-άμεσα στις συμβάσεις τους. Όμως, η αντικατάσταση του κιβωτίου μπορεί να κοστίσει έως και 10 τοις εκατό του αρχικού τιμήματος κατασκευής, αρκεί να κοπεί βαθιά στα αναμενόμενα κέρδη. Πράγματι, για πολλούς επενδυτές αυτό αποτελεί μια δυσάρεστη έκπληξη. "Μεταξύ 3000 και 4000 μεγάλων αιολικών εγκαταστάσεων είναι σήμερα, λόγω των νέων ασφαλιστηρίων," λέει ο Holger Martsfeld, επικεφαλής των τεχνικών ασφάλισης έχουν ελαττώματα."

Ατέλειες και κίνδυνοι

• Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, τα θραύσματα από μία σπασμένη λεπίδα στροφείου, προσγειώθηκαν σε δρόμο λίγο πριν από την ώρα κυκλοφοριακής αιχμής κοντά στην πόλη Trier

• Δύο ανεμογεννήτριες έπιασαν φωτιά κοντά στο Osnabrück και στη περιοχή Havelland τον Ιανουάριο. Οι πυροσβέστες θα μπορούσαν μόνο να προσέξετε: κλίμακες τους δεν ήταν αρκετά ψηλά για να φθάσουν τα έντερα καύση

• Τον ίδιο μήνα, 70 μέτρων (230-foot) ανεμογεννήτρια διπλώνεται στη μέση στο Schleswig-Holstein-δίπλα από έναν αυτοκινητόδρομο

• Το στροφείο λεπίδων μιας ανεμογεννήτριας στο Βρανδεμβούργο ξεκολλάται σε ύψος 100 μέτρων (328 πόδια). Κομμάτια της καρφώνονται μέσα σε χωράφι κοντά σε ένα δρόμο.

Κατά την Allianz Technology Center (AZT) στο Μόναχο, τα bits και κομμάτια από την κατάρρευση των ανεμογεννητριών εξετάζονται προσεκτικά. «Η δύναμη στα πτερύγια των στροφείων ήταν πολύ μεγαλύτερη από ότι αρχικά αναμενόταν," λέει ο AZT αξιολογητής, Erwin Bauer. «Η ταχύτητα του ανέμου δεν είναι πάντοτε σταθερή, επισημαίνει. Υπάρχουν ριπές και αλλαγές κατεύθυνσης όλη την ώρα», σημειώνει.

Όμως, αντί να προσπαθούν να δημιουργήσουν πιο αποτελεσματικές τεχνολογίες, πολλοί κατασκευαστές απλώς επέλεξαν να τοποθετήσουν ακόμη μεγαλύτερα πτερύγια στροφείων, προσθέτει ο Bauer. «Οι μεγάλες μηχανές μπορεί να έχουν μεγάλη χωρητικότητα, αλλά τα στελέχη που υπόκεινται είναι ακόμη πιο δύσκολο για τον έλεγχο», λέει.

Δονήσεις και φορτίο προκαλούν αλλαγές στα κατάγματα, εισχωρεί νερό στις ρωγμές, και αρχίζει η σκουριά. Οι επισκευές είναι δύσκολο έργο. "Δεν μπορείτε να δείτε μέσα σε συγκεκριμένα τμήματα" λέει ο Marc Gütermann, ένας καθηγητής για πειραματικά στατικά στη Βρέμη. «Δεν αποτελεί λύση μόνο το κλείσιμο των ρωγμών από πάνω»

Οι εμπειρογνώμονες μηχανικοί θεωρούν ότι υπάρχουν σφάλματα στο στάδιο κατασκευής. "Οι εγκαταστάσεις που τηρούν γίνονται μεγαλύτερες», λέει, "αλλά η διάμετρος των κεραιών πρέπει να παραμείνει ίδια, διότι διαφορετικά θα είναι πολύ μεγάλη για τη μεταφορά στους δρόμους."

Δεν είναι επαρκώς ανθεκτικά τα υπεράκτια αιολικά πάρκα

Συνεχίζεται η επιχείρηση αύξηση της αιολικής ενέργειας με επίκεντρο την αντικατάσταση μικρότερων εγκαταστάσεων με όλο μεγαλύτερες. Η αύξηση του μεγέθους είναι ένας από τους λίγους τρόπους για να αυξηθεί η παραγωγή. Στην ξηρά τουλάχιστον. Πάντως μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν υπεράκτια αιολικών πάρκα στα γερμανικά ύδατα, μια κατάσταση που ο υπουργός Gabriel ελπίζει να αλλάξει. Θέλει υπεράκτια αιολικά πάρκα για τη παραγωγή συνολικά 25.000 μεγαβάτ έως το 2030.

Ίσως, τα διδάγματα που προέκυψαν στη γη θα αποφευχθούν στη θάλασσα. Όμως πολλοί κατασκευαστές αυτών των υπεράκτιων εγκαταστάσεων σε άλλες χώρες αντιμετωπίζουν ήδη δυσκολίες. Η Δανέζικη εταιρεία Vestas και παγκόσμιος ηγέτης της αγοράς, για παράδειγμα, έπρεπε να απομακρύνει τους στρόβιλους από ένα ολόκληρο αιολικό πάρκο κατά μήκος των δυτικών ακτών της Δανίας το 2004, γιατί οι ανεμογεννήτριες αποδείχθηκε ότι δεν ήταν αρκετά ανθεκτικές ώστε να αντέχουν τη θάλασσα και τις τοπικές καιρικές συνθήκες γενικότερα. Παρόμοια προβλήματα ανέκυψαν και στις βρετανικές ακτές το 2005.

Η Γερμανική εταιρεία κατασκευής των ανεμογεννητριών Enercon, από την πλευρά της, θεωρεί ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με την υπεράκτια παραγωγή αιολικής ενέργειας είναι πολύ μεγάλοι, λέει ο εκπρόσωπος της Enercon Ανδρέας Düser. Ενώ το δυναμικό ανάπτυξης είναι δελεαστικό, λέει, η εταιρεία δεν θέλει να χάσει τη καλή προοπτική σχετικά με την ανοικτή θάλασσα.

Πηγή άρθρου:

Spiegel Online-Διαβάστε την μεγαλύτερη newsmagazine της Ευρώπης