Οι ανεμογεννήτριες είναι συσκευές που μετατρέπουν την κινητική ενέργεια από τον αέρα σε μηχανική ενέργεια και μετέπειτα σε ηλεκτρική. Τις τελευταίες δεκαετίες ο ανανεώσιμος πόρος του ανέμου έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να αναλύσουν αυτό το πόρο και να οδηγήσουν τους μηχανικούς της βιομηχανίας να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν ανεμογεννήτριες διαφόρων σχημάτων (π.χ. οριζόντια) και λειτουργιών. Η πιο διαδεδομένη λειτουργία είναι για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ως εναλλακτική των άλλων μορφών όπως η πυρηνική και ο λιγνίτης.
Αιολικό πάρκο είναι μια ομάδα από ανεμογεννήτριες στην ίδια περιοχή που χρησιμοποιούνται για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα μεγάλο πάρκο μπορεί να περιέχει μερικές εκατοντάδες ανεμογεννήτριες και να καλύπτει εκτεταμένη περιοχή από εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Μερικά αιολικά πάρκα βρίσκονται στη θάλασσα με υποβρύχιους άξονες και εξωτερικούς έλικες ή και εσωτερικούς σε μεγάλα βάθη όπου υπάρχει υποθαλάσσιο ρεύμα.
Οι ανεμογεννήτριες και τα αιολικά πάρκα παρέχουν ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και ο πόρος δεν επιβαρύνει το περιβάλλον όπως με την εξόρυξη ή την εκροή θερμοκηπιακών αερίων στην ατμόσφαιρα αλλά τα πάρκα αυτά προκαλούν περιβαλλοντικά ζητήματα ως προς τη κατασκευή και λειτουργία τους, ενώ έχουν εν γένει μελετηθεί για περιβαλλοντικές συνέπειες. Επειδή είναι ακόμα νέες εγκαταστάσεις δεν έχουν μελετηθεί διεξοδικά και είναι λογικό ότι με το πέρασμα του χρόνου, νέες έρευνες στα τοπικά οικοσυστήματα θα εμπλουτίσουν τις υπάρχουσες, οπότε και αναμένεται να αποδειχτούν ακόμα πιο επικίνδυνες.
Ο παραγόμενος ηλεκτρισμός από τα αιολικά πάρκα γενικά κοστίζει περισσότερο από τον ηλεκτρισμό παραγόμενο από μη ανανεώσιμους πόρους όπως το φυσικό αέριο και ο λιγνίτης. Στα καλύτερη περίπτωση τα αιολικά πάρκα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια 30% λιγότερο αποτελεσματικά σε σχέση με το 70% από αέριο και λιγνίτη. Επιπλέον, η αιολική ενέργεια είναι ασταθής και ευμετάβλητη. Δε μπορεί να αποθηκευτεί, πρέπει να παραχθεί κατά παραγγελία όμως ο άνεμος είναι από τη φύση του απρόβλεπτος.
Οι έρευνες που έχουν γίνει μέχρι το Μάρτιο του 2012, έδειξαν ότι οι κύριες συνέπειες τους στο οικοσύστημα επηρεάζουν την τοπική πανίδα αλλά και στο τοπικό κλίμα επειδή ο προστιθέμενος στροβιλισμός αναμιγνύει τον αέρα τοπικά και δημιουργεί μια ζεστή και ξηρή επίδραση κοντά στο έδαφος. Η τελευταία επίδραση εκτείνεται σε χιλιόμετρα και επηρεάζει την άρδευση και την γεωργία, ενώ υπάρχουν έρευνες ότι κατά τις απογευματινές ώρες που η ατμόσφαιρα είναι λιγότερο τυρβώδης, η θερμοκρασία της περιοχής αυξάνεται κατά δύο βαθμούς Κελσίου για αρκετές ώρες. Οι περιστρεφόμενες έλικες ανακατευθύνουν δυνατούς ανέμους στην επιφάνεια του εδάφους προκαλώντας την εξάτμιση της εδαφικής υγρασίας.
Επιπλέον, η περιοχή που είναι κατασκευασμένα τα αιολικά πάρκα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλη δραστηριότητα μιας και αν παραστεί ανάγκη απομάκρυνσης του πάρκου, η περιοχή έχει υποστεί μεταβολή τέτοιου μεγέθους ώστε μεγάλο μέρος της εγκατάστασης (π.χ. εκτενείς τσιμεντένιες βάσεις, ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι) να παραμείνει αχρησιμοποίητο στη περιοχή και να προκαλέσει περαιτέρω κινδύνους και υποβαθμίσεις.
Από τη μεριά της πανίδας το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζεται από το θάνατο διερχόμενων πτηνών τα οποία θανατώνονται ή τραυματίζονται εξαιτίας της κίνησης της έλικας. Μία γενική μελέτη για ένα μέσο αιολικό πάρκο προσδιορίζει ότι τα αιολικά πάρκα είναι υπεύθυνα για περίπου ένα θάνατο πτηνού για κάθε 2 γιγαβάτ την ώρα. Στην Δανία, όπου τα αιολικά πάρκα παράγουν 9% της ηλεκτρικής ενέργειας, οι ανεμογεννήτριες θανατώνουν περίπου 30000 πτηνά το χρόνο. Στις ΗΠΑ, το υπουργείο περιβάλλοντος σε συνεργασία με τις υπηρεσίες προστασίας της πανίδας κατέγραψε το 2009, ότι οι ανεμογεννήτριες θανατώνουν 440000 πτηνά το χρόνο.
Οι περιοχές με έντονο οικολογικό ενδιαφέρον είναι περιοχές που θα έπρεπε να αποφεύγεται κάθε μορφής εγκατάστασης παραγωγής ενέργειας. Στην Ελλάδα τέτοια παραδείγματα περιοχών είναι οι Natura 2000 (Νατούρα 2000). Το Natura 2000 είναι ένα οικολογικό δίχτυο προστατευόμενων από την ΕΕ περιοχών, σχεδιαζόμενες να εξασφαλίσουν την διαβίωση των πιο πολύτιμων ειδών και ενδιαιτημάτων της Ευρώπης. Το Natura 2000 έχει βασιστεί στις κοινοτικές οδηγίες περί πτηνών του 1979 και περί ενδιαιτημάτων το 1992 και παρέχει οδηγίες για την ασφάλεια πολλών οικοσυστημάτων και εγγυάται ότι τα φυσικά συστήματα της Ευρώπης παραμένουν υγιή και ανθεκτικά.
Είναι φανερό ότι ένα αιολικό πάρκο σε μια τέτοια περιοχή όπως τα Γεράνεια, χαρακτηριζόμενη Natura 2000, θα έχει τεράστιες συνέπειες υποβάθμισης του τοπικού οικοσυστήματος. Αναφορικά, όπως καταγράφεται από το δίχτυο, η περιοχή έχει κωδικό GR2530005, με ένδειξη Καταφύγια θηραμάτων (GR22). Ο λόγος προστασίας της περιοχής οφείλεται στα εξής χαρακτηριστικά: Περιοδική ροή Μεσογειακών ποταμών με Paspalo-Agrostidion, ο πλυθησμός του είδους Sarcopoterium spinosum phryganas (τα φρύγανα είναι μικρά φυτά, συνήθως θάμνοι, με μικρά και αγκαθωτά φύλλα), οι βραχώδης ασβεστούχες πλαγιές με χασμοφυτική βλάστηση (τα χασμόφυτα είναι φυτά ειδικά προσαρμοσμένα να φυτρώνουν στις σχισμές των βράχων και επιβιώνουν χάρη στο βαθύ ριζικό τους σύστημα ή στο πλούσιο ρίζωμα τους), είναι Μεσογειακό πευκοδάσος με ενδημικά Μεσογειακά πεύκα και εμπεριέχει πλατανότοπο με είδη το Platanus orientalis και Liquidambar orientalis. Άλλα σημαντικά είδη που χαρακτηρίζονται προστατευόμενα είναι το Ablepharus kitaibelii (το ερπετό Αβλέφαρος) και Draba lacaitae (φυτό ενδημικό μόνο στην Ελλάδα και σε 4 νομούς) και η χελώνα Testudo hermanni επειδή έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια μείωση του πληθυσμού της.
Η περιοχή δεν είναι γυμνή, όπως προβλέπεται από την ευρωπαϊκές οδηγίες, αλλά περιβάλλεται από αρχαίο ελατοδάσος το οποίο είναι το φυσικό ενδιαίτημα διαφόρων σπάνιων και απειλούμενων πληθυσμών της πανίδας τα οποία προστατεύονται. Ο βιότοπος της περιοχής Natura 2000 στα Γεράνεια, με την εγκατάσταση αιολικού πάρκου, θα υποστεί ανεπανόρθωτες βλάβες σε όλα τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν. Στις μέρες μας, με την αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου και της πολεοδομικής ανάπτυξης και βιομηχανίας, το οξυγόνο είναι πολύτιμο και δεν είμαστε σε θέση να χάσουμε όχι μόνο ένα έλατο, αλλά ούτε ένα δέντρο ειδικότερα σε περιοχή οικολογικά προστατευόμενη από την ΕΕ.
Δρ. Θεόδωρος Μαυραγάνης- Ειδικός Περιβαλλοντολόγος
Πηγή άρθρου
http://e-istos.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=5132:2012-03-20-06-17-29&catid
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου