Προφανώς είμαστε όλες και όλοι υπέρ των ανανεώσιμων «πηγών» ενέργειας. Είμαστε με τον ήλιο, τον αέρα, τα ποτάμια, τα κύματα. Είναι άλλο όμως οι «πηγές» ενέργειας γενικά και αφηρημένα και άλλο οι ειδικές και συγκεκριμένες «τεχνικές» με τις οποίες αυτές αξιοποιούνται κοινωνικά. Η ηγεμονεύουσα ιδεολογία περί ανανε- ώσιμων «πηγών» ενέργειας, όπως αποτυπώνεται στον πρόσφατο νόμο για τις ΑΠΕ, ταυτίζει τα δύο φυσικές πηγές και κοινωνικές τεχνικές- για να εμφανίσει ως φυσικό δεδομένο αυτό που είναι κοινωνικό ζητούμενο: αντί να αποφασίζεται δημοκρατικά τι θα πρέπει να ορισθεί, επιλεγεί και αναπτυχθεί ως ενεργειακή τεχνική κατάλληλη για να αντιμετωπισθεί η οικολογική κρίση, επιβάλλεται μέχρι στιγμής τεχνοκρατικά ένας συγκεκριμένος ορισμός των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αυτός που προσιδιάζει στις επιδιώξεις του κεφαλαίου των μεγάλων ενεργειακών ομίλων.
Στο πλαίσιο της τεχνοκρατικής αυτή επιβολής, μια σύγχρονη ανεμογεννήτρια αιολικού πάρκου εμφανίζεται σαν κάτι που είναι τεχνικά αντίστοιχο ενός παραδοσιακού ανεμόμυλου. Σα να διαφέρουν τα δύο μόνο ως προς την αεροδυναμική και την ανθεκτικότητα των υλικών κατασκευής. Λες και δεν τα χωρίζει, μεταξύ άλλων, μια καθοριστική τεχνική και κοινωνική διαφορά. Η διαφορά αυτή έχει όνομα. Είναι το μακρύ δίκτυο μεταφοράς ενέργειας, χωρίς το οποίο δεν έχει νόημα το αιολικό πάρκο. Είναι ακριβώς αυτό που αποκρύπτεται στις τρέχουσες διαφημίσεις αιολικών πάρκων. Ένα δίκτυο που έχει διαμορφωθεί ώστε να υποστηρίξει την καρκινωματική αστική συγκέντρωση. Είναι αυτό με το οποίο θα επιχειρηθεί να συντηρηθεί ενεργειακά η Αθήνα, δια της συγκέντρωσης-υφαρπαγής της αιολικής ενέργειας που θα παράγεται από το Αποπηγάδι της Κρήτης μέχρι τον Ελικώνα της Βοιωτίας. Ενώ θα λαμβάνει χώρα αυτό που ο Μαρξ ονομάζει «πρωταρχική συσσώρευση» (υφαρπαγή δημόσιου πλούτου για το σχηματισμό ιδιωτικού κεφαλαίου) ως προϋπόθεση της «κανονικής» διαδικασίας συσσώρευσης κεφαλαίου.
Της οποίας πρωταγωνιστής δεν θα μπορούσε να είναι παρά μια ανανεωμένη μορφή κεφαλαιοκρατικού κράτους. Πρόκειται για το κράτος που διαβουλεύεται πράσινα νομοσχέδια στην Αθήνα, τα οποία γίνονται νόμοι του κράτους στην επαρχία με λίγο κόκκινο από γκλoμπς. Είμαστε φαίνεται ακόμη (και ίσως βαθύτερα) στην ιστορική περίοδο που ξεκίνησε με το φαινόμενο των enclosures, την περίφραξη των δημόσιων γαιών υπέρ των ιδιωτών που συσσώρευσε φτηνό εργατικό δυναμικό στις πόρτες των εργοστασίων του Μάντσεστερ.
Με τα διασυνδεμένα στο δίκτυο μακράς μεταφοράς αιολικά πάρκα επιχειρείται η υποθήκευση του αιολικού δυναμικού στο φορδιστικό τρόπο
παραγωγής ενέργειας του ανεπτυγμένου καπιταλισμού. Στο φαύλο κύκλο δηλαδή παραγωγής ενέργειας που πρέπει να καταναλωθεί αμέσως. Γιατί η ανεμογεννήτρια του αιολικού πάρκου, κατά το υπόδειγμα της βενζινοκίνητης ηλεκτρογεννήτριας αλλά και του πυρηνικού αντιδραστήρα, δεν παράγει ενέργεια που μπορεί να αποταμιευθεί τοπικά για να χρησιμοποιηθεί όταν δεν φυσάει. Το αιολικό πάρκο και το μακρύ δίκτυο μεταφοράς προϋποθέτουν την άμεση κατανάλωση αυτού που παράγεται. Και επειδή δεν φυσάει πάντα, για να καλυφθεί η κατανάλωση που διογκώνεται συνολικά με την πρόσθεση της αιολικών πάρκων στα συμβατικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα αιολικά πάρκα αυξάνουν τελικά απ’ ό,τι φαίνεται αντί να μειώνουν την εξάρτηση από θερμοηλεκτρικά εργοστάσια (βλ. Τάκης Νικολόπουλος, «Από τον μύθο των βιοκαυσίμων στο μύθο των αιολικών πάρκων», Ενθέματα, Κυριακάτικη Αυγή, 28-12-2008). Με τα πυρηνικά εργοστάσια να προτείνονται ήδη από διάφορους καλοθελητές ως τα καταλληλότερα για την κάλυψη της διογκούμενης κατανάλωσης.
παραγωγής ενέργειας του ανεπτυγμένου καπιταλισμού. Στο φαύλο κύκλο δηλαδή παραγωγής ενέργειας που πρέπει να καταναλωθεί αμέσως. Γιατί η ανεμογεννήτρια του αιολικού πάρκου, κατά το υπόδειγμα της βενζινοκίνητης ηλεκτρογεννήτριας αλλά και του πυρηνικού αντιδραστήρα, δεν παράγει ενέργεια που μπορεί να αποταμιευθεί τοπικά για να χρησιμοποιηθεί όταν δεν φυσάει. Το αιολικό πάρκο και το μακρύ δίκτυο μεταφοράς προϋποθέτουν την άμεση κατανάλωση αυτού που παράγεται. Και επειδή δεν φυσάει πάντα, για να καλυφθεί η κατανάλωση που διογκώνεται συνολικά με την πρόσθεση της αιολικών πάρκων στα συμβατικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα αιολικά πάρκα αυξάνουν τελικά απ’ ό,τι φαίνεται αντί να μειώνουν την εξάρτηση από θερμοηλεκτρικά εργοστάσια (βλ. Τάκης Νικολόπουλος, «Από τον μύθο των βιοκαυσίμων στο μύθο των αιολικών πάρκων», Ενθέματα, Κυριακάτικη Αυγή, 28-12-2008). Με τα πυρηνικά εργοστάσια να προτείνονται ήδη από διάφορους καλοθελητές ως τα καταλληλότερα για την κάλυψη της διογκούμενης κατανάλωσης.
Έχουν υπάρξει εναλλακτικά ιστορικά παραδείγματα επιτυχημένου πειραματισμού με τη μαζική χρήση αιολικών διατάξεων που μεριμνούσαν για την οικιακή ή κοινοτική αποθήκευση της ενέργειας, τόσο με μηχανικές όσο και ηλεκτρικές υπο-διατάξεις (βλ. σχετικό κείμενό μου στις Αναγνώσεις (Κυριακάτικη Αυγή), 25-1-2009). Αλλά και σήμερα υπάρχουν διατάξεις τέτοιας φιλοσοφίας, όπως αυτά που ονομάζονται stand alone (έναντι grid- connected), small wind κ.λπ. Εννοείται ότι η προοπτική ανάπτυξης τέτοιων διατάξεων σε μαζική (αλλά στην περίπτωση αυτή οριζόντια) κλίμακα δεν μπορεί παρά να συμβαδίζει με την άρση της αστυφιλίας, η οποία θα βασισθεί στην τοπική παραγωγή και χρήση ενέργειας, μετά από δημοκρατικό σχεδιασμό, με έμφαση στην κατάλληλη αποθήκευση και με προτεραιότητα στην αποφυγή της σπατάλης. Οι διατάξεις αυτές θα είναι εκτιμώ το ακριβώς αντίθετο από τις ανεμογεννήτριες των αιολικών πάρκων, οι οποίες παράγονται με μαζικό τρόπο και με βάση ένα καθολικό πρότυπο από ελάχιστες εταιρείες παγκοσμίως, οδηγώντας τις περιοχές στις οποίες εισάγονται σε μια νέας μορφής τεχνολογική εξάρτηση.
Τα παραπάνω εξηγούν νομίζω γιατί δεν υπάρχει τελικά κανένα παράδοξο στο ότι τα υποκείμενα που πρωταγωνιστούν στην προώθηση των αιολικών πάρκων είναι οι μεγάλοι ελληνικοί ενεργειακοί όμιλοι, στο πλαίσιο διεθνών συμμαχιών που διαμορφώνουν ένα παντοδύναμο ενεργειακό κεφάλαιο. Ενώ, αντίθετα, δεν συγκινούνται και παρακολουθούν με αμηχανία οι πολίτες και οι συλλογικότητες με οικολογικές και αριστερές τοποθετήσεις.
Πηγή άρθου
http://www.kandanos.eu/node/1290
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου