Αποκαλυπτικό άρθρο που αποδεικνύει πως αντιμετωπίζει το φυσικό περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας

Αποτελεί αδιάψευστο γεγονός πλέον η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος από τα αιολικά πάρκα και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Παρόλο αυτά τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα συνεχίζουν στα πλαίσια της «πράσινης ανάπτυξης» τη προώθηση κυρίως αιολικών σταθμών σε όλη την επικράτεια, με τις ευλογίες των κρατικών φορέων. Το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), που θεσμοθέτησε η Κυβέρνηση, άνοιξε την όρεξη σε κάποιους «πράσινους» επενδυτές, οι οποίοι προτείνουν μέσω της Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε όλη τη χώρα ακόμη και σε δασικές περιοχές. Με άλλα λόγια, ομολογείται ότι στόχος είναι να δημιουργηθούν οι συνθήκες, ώστε να εγκαθίστανται αιολικά πάρκα παντού, όπου θέλουν τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, χωρίς καμία αντίδραση του λαού! Προς την κατεύθυνση αυτή, η ΕΛΕΤΑΕΝ ετοιμάζει την έκδοση και μιας ειδικής μελέτης που θα απευθύνεται σε μελετητές, αλλά και δημόσιους φορείς, όπου οι επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στη βιοποικιλότητα και στο περιβάλλον, στον τουρισμό και τις αξίες γης θα παρουσιάζονται ως μηδενικές, ενώ αντίθετα θα διογκώνονται τα οφέλη της...

Στις ೩ Ιουνίου 2007, είχε δημοσιεύσει η εφημερίδα Ελευθεροτυπία ένα αποκαλυπτικό άρθρο για τα αιολικά πάρκα του καθηγητή του ΕΜΠ κ. Κίμωνα Χατζημπίρου, ιδιαίτερα προφητικό για το τι θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια σε βάρος του φυσικού τοπίου και των τοπικών κοινωνιών. Το παρακάτω άρθρο ευθυγραμμίστηκε απόλυτα με τη λαϊκή ρήση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα » και τα συμπεράσματα δικά σας……


Αιολικά πάρκα σε όλη τη χώρα
Του ΚΙΜΩΝΑ ΧΑΤΖΗΜΠΙΡΟΥ*

Πόσες ανεμογεννήτριες αντέχει ένα μικρό νησί; Ογδόντα επτά, σύμφωνα με τις μελέτες, καμιά, σύμφωνα με την αγέρωχη αντίσταση. Η άρνηση για τα αιολικά πάρκα έχει λάβει περίπου ιδεολογικό χαρακτήρα και προκαλεί εύκολες κινητοποιήσεις. Επιπόλαιη και θλιβερή αντιμετώπιση μιας από τις πιο ελπιδοφόρες τεχνολογικές προοπτικές της εποχής μας. Κάποιοι δεν θέλουν τις ανεμογεννήτριες από άγνοια ή απλώς συντηρητισμό. Κάποιοι διανοούμενοι, καλλιτέχνες, ακόμα και αναπτυξιακοί τεχνοκράτες δεν δέχονται την αλλαγή του τοπίου, αν και αντιλαμβάνονται την απειλή της κλιματικής αλλαγής, όπως και την υποκειμενικότητα της θέσης τους. Η ποικιλία των απόψεων περιλαμβάνει καχυποψία έναντι των ιδιωτών επενδυτών, δυσπιστία έναντι μιας επιδοτούμενης δραστηριότητας, αμηχανία έναντι μιας οικολογικής τεχνολογίας που έρχεται από τη Δύση. Πάντως, ο φανατισμός των κινητοποιήσεων πηγάζει από άλλα κίνητρα, που καθόλου δεν σχετίζονται με τη διατήρηση του τοπίου. Κάποιοι επιδιώκουν έναν τουρισμό χωρίς όρια, βλέποντας τη γη σαν ιδανικό πεδίο κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης. Διώχνουν τις ανεμογεννήτριες, φοβούμενοι μήπως η θέα τους εμποδίσει την προώθηση υποψήφιων οικοπέδων. Αν έχει απομείνει μια πραγματική αξία σ' αυτό τον τόπο, αυτή είναι η αξία της γης. Η μετατροπή του φυσικού τοπίου σε δομημένο, με εύκολα και γρήγορα κέρδη, δεν ενοχλεί ιδιαίτερα. Σ' ένα βασίλειο ακαλαισθησίας και επιδεικτικού νεοπλουτισμού, οι παντοειδείς ενοχές συμπυκνώνονται στο υποκριτικό επιχείρημα: οι ανεμογεννήτριες καταστρέφουν το τοπίο. Η αντίσταση επικαλείται τη θεωρητική αρχή της αναλογικότητας, που ερμηνεύεται ότι η κάθε περιοχή οφείλει να παράγει μόνο όσο ηλεκτρισμό χρειάζεται η ίδια. Είναι προφανής η ανηθικότητα αυτής της πρότασης, με δεδομένο το ρυπαντικό φορτίο, που εδώ και δεκαετίες σηκώνουν η Πτολεμαΐδα και η Μεγαλόπολη. Θα ήταν ωστόσο διασκεδαστικό να δοκιμαστεί η εφαρμογή της και σε άλλα αγαθά ή υπηρεσίες, όπως στο σιτάρι, τα τσιγάρα, το χρυσό, τη βενζίνη, τις παραλίες, τα κινητά, τα φάρμακα, τα πανεπιστήμια κ.ο.κ.

Οι αγωνιζόμενοι εναντίον των ανεμογεννητριών δεν παραδέχονται μια απλή αλήθεια: επιφέρουν καίριο χτύπημα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα αιολικά είναι σήμερα, λόγω τεχνολογικής ωριμότητας και περιβαλλοντικής ασφάλειας, η μόνη ανανεώσιμη πραγματική εναλλακτική λύση έναντι των ορυκτών καυσίμων και της πυρηνικής ενέργειας. Η εξοικονόμηση ενέργειας ή τα φωτοβολταϊκά δεν έχουν την ίδια δυνατότητα. Όταν αμφισβητείται η χωροθέτηση και απαιτείται «να πάνε αλλού», είναι προφανές ότι ναρκοθετείται η ανάπτυξη των αιολικών για τον απλούστατο λόγο ότι είναι χρήσιμα μόνον εκεί όπου φυσάει αρκετά. Η χωροθέτηση μιας σειράς ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή ενός νησιού, της Πίνδου ή της Αττικής σημαίνει ότι το μάτι ντόπιων και επισκεπτών θα βλέπει τις μεταλλικές κατασκευές. Μήπως όμως αυτοί δεν χρησιμοποιούν ενέργεια και βιομηχανικά προϊόντα, για τα οποία κάποιοι, κάπου στον κόσμο έχουν πληρώσει περιβαλλοντικό κόστος; Δικαιούνται οι προνομιούχοι τόποι να διαφυλάττουν την υποτιθέμενη παρθενιά τους, για να την πουλήσουν όσο γίνεται ακριβότερα, αναθέτοντας στους υπόλοιπους την παραγωγή τσιμέντου και αυτοκινήτων, πετρελαίου και τροφίμων, πλοίων και αεροπλάνων, τηλεοράσεων και κλιματιστικών, ηλεκτρισμού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού;Μια ώριμη κοινωνία συνειδητοποιημένων πολιτών, που απαιτεί άφθονο ηλεκτρισμό, θα χωροθετούσε πάρκα χωρίς περιορισμούς, παντού όπου υπάρχει αιολικό δυναμικό. Παράλληλα, θα μεριμνούσε για τη μέγιστη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όχι με στείρα άρνηση, αλλά με αποτελεσματικό έλεγχο των έργων, περιορίζοντας π.χ. τη διάνοιξη δρόμων ή την επίδραση σε διαδρομές αποδημητικών πτηνών. Λίγες μόνο περιοχές θα έπρεπε να εξαιρεθούν, όπως οικισμοί και φυσικά ή πολιτιστικά τοπία που, σύμφωνα με αντικειμενικές αναλύσεις, παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία. Τα υπόλοιπα βουνά και νησιά, ακόμα και τόποι ιστορικής μνήμης, παραδοσιακοί οικισμοί, μοναστήρια, περιοχές NATURA, χώροι συμβατικού ή εναλλακτικού τουρισμού κ.λπ., θα όφειλαν να φιλοξενήσουν ανεμογεννήτριες. Ένας δωρεάν φυσικός πόρος θα έδινε δυνατότητα παραγωγής, ακόμα και εξαγωγής, του πιο περιζήτητου αγαθού της εποχής μας. Η οικονομία θα μπορούσε επιτέλους να βασιστεί σε ένα περιβαλλοντικά φιλικό, αλλά πλεονεκτικό προϊόν. Ας φανταστούμε μια Ελλάδα, που δεν χτίζει την κάθε γραφική ακτή, δεν γεμίζει με ομπρέλες κάθε αμμουδιά, δεν βλέπει κάθε ορεινό τοπίο σαν χώρο για εξοχικά, διαθέτει όμως όσες ανεμογεννήτριες χρειάζονται για να εκμεταλλευτεί πλήρως το δώρο που της χαρίστηκε στην εποχή μας.

* Καθηγητής ΕΜΠ
Μέλος Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας