Σελίδες

Το ενεργειακό πρόβλημα της Ελλάδας δεν λύνεται με ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας

Η διαδικτυακή διαβούλευση του ΥΠΕΚΑ για το Νόμο Σχέδιο που αφορούσε τις ΑΠΕ, έληξε στις 15/01/2010. Η κυρία Μπιρμπίλη και οι υπέρμαχοι στις ΑΠΕ σύμβουλοι της ( ιδιαίτερα της αιολικής ενέργειας ), οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη όλη αυτή την γενικευμένη «διαδικτυακή αντίδραση και κατακραυγή», που αφορά την ασύδοτη ανάπτυξη των ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας, ιδιαίτερα των αιολικών πάρκων. Οι συλλογικοί φορείς, οι ενώσεις πολιτών, πλήθος εξειδικευμένων επιστημόνων αλλά και απλοί πολίτες δεν διαμαρτύρονται άδικα.

Στις κρίσιμες για το τόπο στιγμές δεν συγχωρούνται άλλα λάθη, άλλες παραλείψεις και καθυστερήσεις. Απαιτούνται ρεαλιστικές στρατηγικές αποφάσεις και όχι άλλες λύσεις που ενισχύουν αποκλειστικά τα υπερκέρδη των μεγαλοεπιχειρηματιών, βυθίζοντας ακόμη περισσότερο στην αβεβαιότητα και  στην υπερχρέωση όλους τους Έλληνες πολίτες. Σε πρώτη φάση, το φυσικό αέριο και η εξοικονόμηση ενέργειας, μπορούν να δώσουν τις αποτελεσματικότερες λύσεις στο ενεργειακό πρόβλημα της χώρας. Σε δεύτερη φάση η εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στην απεξάρτηση από το ρυπογόνο πετρέλαιο και ενός σημαντικού τμήματος του λιγνίτη. Με άλλα λόγια η μεγαλύτερη χρήση του φυσικού αερίου και ιδιαίτερα του υγροποιημένου, στα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια, μπορούν να αντικαταστήσουν ένα μέρος από το λιγνίτη ( μέχρι ενός ορίου, για να μη οδηγηθούμε σε νέα ενεργειακή εξάρτηση). Αξίζει να επισημανθεί ότι οι εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου στη νήσο Ρεβυθούσα, καθώς και οι πρόσθετες εγκαταστάσεις - υποδομές που εξυπηρετούν το σύστημα μεταφοράς, είναι από τις πιο σύγχρονες στη Μεσόγειο, παρά τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί κατά καιρούς λόγω κακής διαχείρισης. Η χρησιμοποίηση συνεπώς του φυσικού αερίου που υποκαθιστά το λιγνίτη είναι μια λύση που αφενός επιβαρύνει λιγότερο το περιβάλλον και αφετέρου λειτουργεί θετικά για την τοπική κοινωνία. Ήδη, η ΔΕΗ προκήρυξε σχετικό διαγωνισμό για την κατασκευή μιας νέας μονάδας ηλεκτρικού ρεύματος στη Μεγαλόπολη, ισχύος 800 ΜV, με καύσιμο φυσικό αέριο, η οποία θα τεθεί σε λειτουργία το 2011, η οποία δεν θα ρυπαίνει το περιβάλλον (οξείδιο του αζώτου) και θα συμβάλλει στη δημιουργία όζοντος και θα καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού. Επίσης η ίδρυση, εγκατάσταση και λειτουργία ενός πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενδεχομένως σε κάποιο από τα χιλιάδες ακατοίκητα νησιά στη περιοχή του Αιγαίου. Ένα τέτοιο εργοστάσιο θα οδηγούσε στην απεξάρτηση σε μεγάλο βαθμό από τον ρυπογόνο λιγνίτη, αλλά και το πετρέλαιο. Απεξάρτηση από τα διεθνή αλλά και τα εγχώρια ιδιωτικά μεγαλοσυμφέροντα. Η χώρα θα απαλλασσόταν οριστικά από τους καρκινογόνους ρύπους και ολόκληρες περιοχές όπως η Πτολεμαϊδα, που σήμερα έχουν μετατραπεί σε "κρανίου τόπο" από την εξόρυξη - χρήση του λιγνίτη, θα ξαναζωντάνευαν και η υγεία των κατοίκων θα διασφαλιζόταν αποτελεσματικότερα.

Πέρα από τα παραπάνω, ένα πυρηνικό εργοστάσιο θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της έρευνας και στην αξιοποίηση του εγχώριου επιστημονικού δυναμικού που σήμερα παραμένει αναξιοποίητο, άνεργο με τάσεις αναγκαστικής φυγής στο εξωτερικό. Θα άνοιγαν νέες θέσεις εργασίας και με καλές αμοιβές. Γύρω από τη πυρηνική ενέργεια αφενός είναι κατανοητός ο φόβος που μπορεί να έχουν κάποιοι εξαιτίας κυρίως του Τσερνόμπιλ, καθώς και μία επιφυλακτικότητα επειδή ζούμε σε μια έντονα σεισμογενή χώρα. Αφετέρου όμως κρίνεται αναγκαίο να αναθεωρήσουν τις εκτιμήσεις τους, διότι η τεχνολογική ανάπτυξη υπήρξε ραγδαία, από την εποχή του θλιβερού πυρηνικού ατυχήματος, στο Τσερνόμπιλ. Η αδιαμφισβήτητη έκθεση των ειδικών εμπειρογνωμόνων αναφέρει ξεκάθαρα ότι η καταστροφή προήλθε από έναν συνδυασμό επιστημονικών λαθών και γραφειοκρατικής αποτελμάτωσης του μηχανισμού διαχείρισης αυτών των εργοστασίων και όχι από την έλλειψη της τεχνολογίας πρόληψης ατυχημάτων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθεί στο Τσερνόμπιλ ένα από τα τραγικότερα πυρηνικά ατυχήματα στην ανθρωπότητα, με χιλιάδες νεκρούς και με ανυπολόγιστες συνέπειες στην υγεία των πολιτών, ακόμη και μέχρι τη χώρα μας.

Όμως δεν είναι και λογικό εξαιτίας ενός φοβερού αδιαμφισβήτητα ατυχήματος να αποκλείουμε τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας που θα μπορούσε να είχε κυρίως μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ και δεκαετίες αποτελεί η Ιαπωνία, όπου αν και θρήνησε χιλιάδες θύματα στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα, γύρισε σελίδα επενδύοντας στη πυρηνική ενέργεια συντελώντας έτσι στην ευημερία και στη πρόοδο του λαού της. Επιπλέον αξίζει να επισημανθεί, ότι στην Ιαπωνία με σαφώς μεγαλύτερη σεισμικότητα από την Ελλάδα δεν έχουν σημειωθεί ιδιαίτερα προβλήματα μέχρι σήμερα. Διότι ο κίνδυνος ατυχημάτων έχει σχεδόν εκμηδενιστεί εξαιτίας της τεχνολογικής εξέλιξης, της αποτελεσματικής οργάνωσης, συντήρησης όλων των πυρηνικών εγκαταστάσεων και πυρηνικών αντιδραστήρων. Όσο για το θέμα των πυρηνικών αποβλήτων «το 95% του χρησιμοποιημένου καυσίμου ανακυκλώνεται και μόλις το 5% παραμένει ως κατάλοιπο, σε στέρεα μορφή. Και αυτό που μένει είναι υλικό που θα φανεί πολύ χρήσιμο στο μέλλον, καθώς πρόκειται για πολύτιμα ισότοπα. Και επιπλέον μιλάμε για πολύ μικρές ποσότητες. Για παράδειγμα από δύο αντιδραστήρες ενός σταθμού για 60 χρόνια, τα κατάλοιπα από ανακύκλωση, καταλαμβάνουν τον ίδιο χώρο με δύο ψυγεία κουζίνας. Αυτά αποθηκεύονται μέσα σε απόλυτα ελεγχόμενο και απόλυτα προφυλαγμένο περιβάλλον. Επιπλέον τα τέσσερα ισότοπα τυγχάνει να έχουν μέση ζωή περί τα 40 με 50 χρόνια. Πρόκειται συνεπώς για ένα τεχνικό πρόβλημα απόλυτα λυμένο και διαχειρίσιμο, κατά πολύ υποδεέστερο του φόβου που δημιουργείται και που σε ένα βαθμό λειτουργεί ως ανάχωμα για τη μη επέκταση της χρήσης της πυρηνικής τεχνολογίας…...

Σήμερα όλο και περισσότερες χώρες εκτός από τη Ιαπωνία, έχουν στραφεί στη πυρηνική ενέργεια όπως η Ρωσία, η ΗΠΑ, η Κίνα, η Κορέα, η Ινδία, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Σουηδία, κ.α. ενώ υπάρχουν αρκετές ακόμη που το σκέφτονται, μεταξύ των οποίων η Τουρκία και το Ιραν. Όπως συνέβη το Γενάρη 2010, στη γειτονική χώρα με την υπογραφή δήλωσης συνεργασίας για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μεταξύ του Τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν.

Αξίζει να επισημανθεί ότι οι πολέμιοι της πυρηνικής τεχνολογίας, δεν στερούνται επιχειρημάτων. Στέκονται κυρίως στο υπερβολικό κόστος, στη σχετικά μικρή ωφέλεια όπως υποστηρίζουν, στη μεγάλη χρονική καθυστέρηση που συνεπάγεται η υλοποίηση πυρηνικών μονάδων (κατά μέσο όρο απαιτούνται το ελάχιστο 10 έτη) αλλά και στην επιδείνωση των κινδύνων για την παγκόσμια ασφάλεια.

Η χώρα μας, αν και έχει χιλιάδες τόνους ουράνιο σε αποθέματα στο υπέδαφος της, ικανά να καλύψουν επαρκώς όλη τη χώρα για τουλάχιστον 20-30 χρόνια, δεν προσανατολίζεται προς τη πυρηνική ενέργεια. Είναι απαράδεκτο να είμαστε μια ζωή ενεργειακά εξαρτημένοι, επειδή κάποιοι μεγαλοεπιχειρηματίες επιθυμούν αιώνια να κερδοσκοπούν υπέρμετρα σε βάρους του ελληνικού λαού. Η παροχή στους πολίτες φθηνής και με όσο το δυνατό λιγότερους ρύπους ενέργειας, είναι υποχρέωση κάθε κράτους δικαίου προς τους πολίτες του. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει θέσει έναν αριθμητικό στόχο (20%) για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στη συνολική παραγόμενη ενέργεια, στο όνομα του οποίου γίνεται πληθώρα παρεμβάσεων και εκπτώσεων στη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος. Για την ακρίβεια, οι αρχές της βιωσιμότητας και της προστασίας βασικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών αγαθών, εκτιμώνται ως δευτερεύουσας σημασίας σε σχέση με την προώθηση των ΑΠΕ, που αφορούν κυρίως μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις που θα επηρεάσουν ανυπολόγιστα, τα οικοσυστήματα, τους φυσικούς, ιστορικούς και παραγωγικούς πόρους της χώρας. Επιπλέον ο στόχος του 20% δεν ποσοτικοποιείται, δεν μεταφράζεται, δηλαδή, σε MW και MWh, ώστε να μπορέσει κάποιος να τον αξιολογήσει και να τον κρίνει. Πως είναι δυνατό χωρίς μετρήσιμους στόχους το ΥΠΕΚΑ να σχεδιάσει αξιόπιστα, να παρακολουθήσει και να μετρήσει την πρόοδο των ΑΠΕ, τα μέτρα για την εξοικονόμηση, την ενεργειακή απόδοση και την μείωση των εκπομπών των ρύπων; Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, πολλαπλασιάζει εκρηκτικά προβλήματα που δημιουργούνται από την υπερσυγκέντρωση και την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας σε δάση, οικοσυστήματα, μοναδικά τοπία, ιστορικές περιοχές, πολύτιμη γη υψηλής παραγωγικότητας κλπ. Το νέο νομοσχέδιο αντί να προτείνει λύσεις ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα προβλήματα, επιχειρεί να αμβλύνει τις τοπικές αντιδράσεις προβλέποντας, άμεσο όφελος για τους κατοίκους των περιοχών εγκατάστασης. Οι προβλέψεις αυτές, απογυμνωμένες από την ουσιαστική αντιμετώπιση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αποτελούν στην πραγματικότητα δωροδοκία των τοπικών κοινωνιών για να παραβλέψουν τις τυχόν οχλήσεις όπως π.χ. την υποβάθμιση σπουδαίων φυσικών και παραγωγικών πόρων που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Κρίνεται αναγκαίο να σταματήσουν όλες οι επιδοτήσεις για τις ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας που έχουν μετατρέψει τα βουνά όλης της χώρας σε πραγματικά χρυσωρυχεία απειλώντας με οριστική καταστροφή τη κτηνοτροφία, τη γεωργία, τη τουριστική βιομηχανία καθώς και άλλους παραγωγικούς κλάδους της χώρας….. Έτσι αντί να προωθούνται ρυθμίσεις που βοηθούν κάποιους επιτήδειους να αποκτήσουν δημόσιες εκτάσεις ευκολότερα και επιδοτήσεις για τις ΑΠΕ - ιδιαίτερα αιολικών πάρκων – θετικό θα ήταν να σταματήσει η παραπληροφόρηση, η κατασπατάληση πολύτιμων οικονομικών πόρων και η χώρα να μπει επιτέλους στη τεχνολογική πρωτοπορία που της ανήκει.

Μην ξεχνάμε ότι για πολλά χρόνια κάνουμε χρήση πυρηνικής ενέργειας μέσω της Βουλγαρίας από το εργοστάσιο στο Κοζλοντούι. Όσο η Βουλγαρία προγραμματίζει καινούργιους, σύγχρονους αντιδραστήρες και εμείς τίποτε, μάλλον θα συνεχίσουμε έτσι και μελλοντικά. Αφού στο Κοζλοντούι της Βουλγαρίας υπάρχει πυρηνικό εργοστάσιο και συμβεί ατύχημα τότε τι ακριβώς θα μας προστατέψει από την ραδιενέργεια;

Αυτή την στιγμή όμως η τεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ περισσότερο. Οι ήδη ελάχιστες πιθανότητες ατυχήματος έχουν πια εκμηδενιστεί. Οι δυνατότητες που προσφέρουν η αιολική και η ηλιακή ενέργεια μεγάλης κλίμακας, δεν είναι αξιόπιστες και εξυπηρετούν αποκλειστικά τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον, υποβαθμίζουν τη ποιότητα ζωής των κατοίκων και κοστίζουν σαφέστατα περισσότερο. Από την άλλη τα φωτοβολταϊκά συστήματα μεγάλης κλίμακας επίσης, δεν μπορούν να δώσουν αποτελεσματικές λύσεις όταν για 1 MW απαιτούνται 60 στρέμματα γης, και αποδίδουν μόνο όταν υπάρχει ηλιοφάνεια (δεν λειτουργούν όταν ο καιρός είναι συννεφιασμένος, όταν είναι νύχτα, ενώ σε καταστάσεις παγετού σπάνε). Η λειτουργία φωτοβολταϊκων πάρκων για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας περιέχουν πολλές ανακρίβειες στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) τους. Για παράδειγμα στη Μεγαλόπολη η κατασκευή του σχετικού πάρκου διχάζει την τοπική κοινωνία, αφού σημαντικά ζητήματα όπως η παραβίαση των περιβαλλοντικών όρων της Μ.Π.Ε. των ορυχείων, η χωροθέτηση κοντά στην πόλη, η κοπή των δένδρων, οι συνέπειες τόσο της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας από αντανάκλαση, όσο και από την ελκυόμενη θερμότητα, δεν απαντώνται ικανοποιητικά από τις υπάρχουσες μελέτες.

Και οι άλλες πηγές όπως η κυματική ενέργεια, η βιομάζα, η υδροηλεκτρική ενέργεια, κ.α. έχουν σε ετήσια βάση επίσης ασήμαντες αποδόσεις.

Ανακεφαλαιώνοντας, η πυρηνική ενέργεια αποτελεί την ιδανικότερη πηγή ενέργειας, αφού είναι αξιόπιστη, καθαρή, φτηνή, και ασφαλής πλέον για τους πολίτες. Σε όλο τον κόσμο αναπτύσσεται η πυρηνική τεχνολογία. Είναι από τις τελευταίες ευκαιρίες για να μπούμε στην τεχνολογική πρωτοπορία. και να βγούμε από την εξάρτηση. Τα πρόσφατα μέτρα ενισχυμένης λιτότητας που υποδεικνύουν με κάθε τρόπο στην Ελληνική Κυβέρνηση με δηλώσεις τους Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και τεχνοκράτες, αλλά και αρνητικά δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, που συνεχώς κλιμακώνονται, δεν αφήνουν άλλα περιθώρια καθυστερήσεων. Ήδη η χώρα μας πληρώνει ακριβότερα το κόστος δανεισμού στην ευρωζώνη και οφείλει να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα το συντομότερο δυνατό και να μπεί σε τροχιά ανάκαμψης. Όσο στην Ελλάδα  σπέρνουμε παντού αιολικά και τελευταία φωτοβολταϊκά πάρκα μεγάλης κλίμακας (άναψε πρόσφατα το πράσινο φως από το ΥΠΕΚΑ για τη Δυτική Περιφέρεια, άρα και για τη Κεφαλονιά), ως ιδανικές λύσεις στο ενεργειακό μας πρόβλημα ……. τόσο θα βαδίζουμε σε ένα φιάσκο άνευ προηγουμένου που θα καταστρέψει οριστικά το φυσικό περιβάλλον και τη ποιότητα ζωής των κατοίκων, ιδιαίτερα στη περιφέρεια.. Ο ανεπαρκής ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας, βάζει φραγμούς στους αναπτυξιακούς ρυθμούς της χώρας επιδεινώνει   το αδιέξοδο στη χρεοκοπημένη οικονομία μας  και  σβήνει οριστικά όλα τα όνειρα των νέων για μία καλύτερη ζωή.......... 

Μάκης Μπαλτσαβιάς
Εκπαιδευτικός ΜΕ


Πηγές άρθρου
Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ)



ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Λ. Τσουκαλάς – Καθηγητής στο Purdue University, περιοχής West Lafayette, Indiana, U.S.A.www.capital.gr Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010 – 02:11



Δεν υπάρχουν σχόλια: